Share:
ହୋମ୍ ବିଲଡିଂ ଗାଇଡ୍
ଆମର ପ୍ରଡକ୍ଟସ୍
ଉପାଦେୟ ଟୁଲ୍ସ
ହୋମ୍ ବିଲଡିଂ ଗାଇଡ୍
ଆମର ପ୍ରଡକ୍ଟସ୍
ଅଲ୍ଟ୍ରାଟେକ୍ ବିଲଡିଂ ପ୍ରଡକ୍ଟସ୍
Share:
ଢାଞ୍ଚାଗତ ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ପାଇଁ ସଠିକ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଚୟନ କରିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ।
ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନଗୁଡ଼ିକ ଭୂପୃଷ୍ଠ ନିକଟରେ ରହିଥାଏ, ଯାହା ହାଲୁକା ଭାର ଏବଂ ସ୍ଥିର ମାଟି ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ।
ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ସ୍ଥିର ମାଟି ସ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିଥାଏ, ଯାହା ଭାରୀ ଭାର ଏବଂ ଅସ୍ଥିର ମାଟି ପାଇଁ ଆଦର୍ଶ ଅଟେ ।
ଅଗଭୀର ଏବଂ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ: ଗଭୀରତା, ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ଜଟିଳତା ଅଗଭୀର ଏବଂ ଗଭୀର ଭିତ୍ତିଭୂମି ମଧ୍ୟରେ ଯଥେଷ୍ଟ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ ।
ପ୍ରମୁଖ ବିଚାରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ମୃତ୍ତିକା ବିଶ୍ଳେଷଣ, ଲୋଡ୍ ଆବଶ୍ୟକତା, ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ପରିବେଶ ପ୍ରଭାବ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
ଏକ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଏବଂ ଏକ ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମଧ୍ୟରେ ଆପଣ କେଉଁଟିକୁ ଚୟନ କରୁଛନ୍ତି ତାହା ପ୍ରକଳ୍ପର ସଫଳତା ଏବଂ ଦୀର୍ଘାୟୁକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।
ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ, ଢାଞ୍ଚାଗତ ଇଞ୍ଜିନିୟରିଂର ଏକ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ଉପାଦାନ ହୋଇଥାଏ, ଏହା ଏକ ପ୍ରକାର ଭିତ୍ତିଭୂମି ଯାହା ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠ ନିକଟରେ ରହିଥାଏ, ସାଧାରଣତଃ ଏହାର ପ୍ରସ୍ଥଠାରୁ କମ୍ । ଏହି ଫାଉଣ୍ଡେସନ ପଦ୍ଧତି ସେତେବେଳେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ଯେତେବେଳେ ଏକ ଢାଞ୍ଚା ତଳେ ଥିବା ଭୂମି ଅଧିକ ଦବିବା କିମ୍ବା ଚଳନ ବିନା ଭାରକୁ ସମର୍ଥନ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥାଏ ।
ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ପ୍ରକାରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:
୧. ପୃଥକ୍ (ଅସଂଲଗ୍ନ) ଫୁଟିଙ୍ଗ୍
୨. କମ୍ବାଇନଡ୍ ଫୁଟିଙ୍ଗ୍
୩. ରାଫ୍ଟ କିମ୍ବା ମ୍ୟାଟ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
୪. ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
୫. ସ୍ଲାବ୍-ଅନ୍-ଗ୍ରେଡ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ କୋଠାର ମୂଳରେ ଥିବା ଏକ ବିଶାଳ ଅଞ୍ଚଳରେ କୋଠାର ଭାରକୁ ସିଧାସଳଖ ପୃଷ୍ଠ ନିକଟସ୍ଥ ମାଟିରେ ବଣ୍ଟନ କରିଥାଏ । ସାଧାରଣ ପ୍ରକାରଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଲାବ୍-ଅନ୍-ଗ୍ରେଡ୍, ମ୍ୟାଟ୍, ସ୍ପ୍ରେଡ୍ ଫୁଟିଙ୍ଗ୍ ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଫୁଟିଙ୍ଗ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ତୁଳନାରେ ଏଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚସାଶ୍ରୟୀ ଏବଂ କମ୍ ଜଟିଳ ଅଟେ, ଯାହା ଫଳରେ ସେଗୁଡ଼ିକ ଭାରୀ ବୋଝର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉ ନ ଥିବା କୋଠାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।
ପୃଷ୍ଠ ନିକଟସ୍ଥ ମାଟି ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଯେଉଁଠି ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ସମର୍ଥନ ଯୋଗାଇପାରିବ ନାହିଁ ସେଠାରେ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନକୁ କାମରେ ଲଗାଯାଇଥାଏ । ଏହା ମାଟିରେ ଅଧିକ ଗଭୀରରେ ବିସ୍ତାରିତ ହୋଇ ଢାଞ୍ଚାଗତ ଭାରକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ, ଅଧିକ ସ୍ଥିର ଭୂପୃଷ୍ଠ ସ୍ତରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିଥାଏ । ଉଚ୍ଚ ଢାଞ୍ଚା, ବୃହତ କୋଠା କିମ୍ବା ଅସ୍ଥିର ମାଟି ଥିବା ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟତଃ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ ।
ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରକାରଭେଦ ମଧ୍ୟରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:
୧. ପାଇଲ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
୨. କାଇସନ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
୩. ବେସମେଣ୍ଟ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
୪. ବ୍ୟୁଅନ୍ସି ରାଫ୍ଟ (ବା ଭାସମାନ ଫାଉଣ୍ଡେସନ)
୫. ଶାଫ୍ଟ ଫାଉଣ୍ଡେସନ
ଶକ୍ତି ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିବା ପାଇଁ ଉଭୟ ଏଣ୍ଡ୍-ବିୟରିଂ ଏବଂ ସ୍କିନ୍ ଫ୍ରିକ୍ସନ୍ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି, ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ଜଟିଳତା ସତ୍ତ୍ୱେ ଆହ୍ୱାନପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଢାଞ୍ଚାର ସ୍ଥିରତା ଏବଂ ନିରାପତ୍ତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ ।
ଅଗଭୀର ଏବଂ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମଧ୍ୟରୁ ଚୟନ କରିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ବିଷୟ ଉପରେ ଯତ୍ନବାନ ଭାବରେ ବିଚାର କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାଫଳରେ ଚୟନ କରାଯାଇଥିବା ପ୍ରକାରଟି ପ୍ରକଳ୍ପର ଆବଶ୍ୟକତା, ଭୂବୈଷୟିକ ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ବଜେଟ୍ ପ୍ରତିବନ୍ଧକଗୁଡିକର ଅନୁକୂଳ ଅନୁକୂଳ ହୋଇପାରିଥାଏ । ତଳେ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ଦିଗ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଏକ ତୁଳନା ଦିଆଯାଇଛି:
ଅଗଭୀର ଏବଂ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ |
ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ |
Deep Foundation |
ସଂଜ୍ଞା |
ଭୂମି ପୃଷ୍ଠ ନିକଟରେ ରହିଥାଏ, ଭାରଗୁଡ଼ିକୁ ଅଗଭୀର ଗଭୀରତାକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରେ |
Located at a greater depth, transferring loads to deep strata |
ଗଭୀରତା |
ସାଧାରଣତଃ ୩ ମିଟର କିମ୍ବା ତା’ଠାରୁ କମ୍ |
More than 3 metres, exceeding the depth of shallow foundations |
ଖର୍ଚ୍ଚ |
ସରଳ ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଓ ଶ୍ରମ କାରଣରୁ କମ୍ ମହଙ୍ଗା |
More expensive due to complex construction and skilled labour |
ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା |
ଅଧିକ ସରଳ, ଛୋଟ ଖାତ ଖୋଳାଯାଏ ଏବଂ ମାଟି ଉପରେ ରିଇନଫୋର୍ସଡ୍ କଂକ୍ରିଟ୍ ଫୁଟିଙ୍ଗ୍ ବିଛାଯାଏ |
May involve complex processes like drilling or driving piles, requiring large machinery |
ଭାର ସ୍ଥାନାନ୍ତର |
ପ୍ରାଥମିକ ଭାବେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ-ଭାର ବହନ ମାଧ୍ୟମରେ |
Utilises both end-bearing and skin friction |
ଲାଭ |
କମ୍ ଶ୍ରମ, ସରଳ ନିର୍ମାଣ, ଖର୍ଚ୍ଚ-ସାଶ୍ରୟୀ |
Suitable for heavy loads, provides lateral support, resists uplift |
ଅସୁବିଧା |
ଦବିଯିବାର ସମ୍ଭାବନା, ହାଲୁକା ଢାଞ୍ଚାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ସୀମିତ, ପାର୍ଶ୍ୱିକ ଭାର ବିରୁଦ୍ଧରେ ଦୁର୍ବଳ |
More expensive, requires skilled labour, construction complexity |
ଭାରତରେ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଏବଂ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଚୟନ କରିବା ସମୟରେ, ଅନେକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ଉପରେ ବିଚାର କରାଯିବା ଉଚିତ୍, ଯଥା:
୧. ମାଟି ବିଶ୍ଳେଷଣ: ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରକାରର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଚୟନ କରିବା ପାଇଁ ମାଟିର ରୂପରେଖ ଏବଂ ଭାର ବହନ କ୍ଷମତାକୁ ବୁଝିବା ।
୨. ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଲୋଡ୍ ଆବଶ୍ୟକତା: ଏକ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ କି ନାହିଁ ତାହା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ପାଇଁ ଆଶା କରାଯାଉଥିବା ଲୋଡ୍ ଗୁଡିକର ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରନ୍ତୁ ।
୩. ଖର୍ଚ୍ଚ ବିଚାର: ଉଭୟ ପ୍ରକାରର ଫାଉଣ୍ଡେସନରେ ସଂଶ୍ଳିଷ୍ଟ ସାମଗ୍ରୀ, ଶ୍ରମ, ଉପକରଣ ଏବଂ ନିର୍ମାଣ ସମୟ ସମେତ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଭାବକୁ ଆକଳନ କରିବା ।
୪. ପରିବେଶ ପ୍ରଭାବ: ପରିବେଶ ଉପରେ ଖନନ ଓ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟର ପ୍ରଭାବକୁ ଧ୍ୟାନରେ ରଖିବା ।
୫. ଢାଞ୍ଚାଗତ ଡିଜାଇନ: ଲୋଡ୍ ଏବଂ ଡିଜାଇନର ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ପରିମାଣ ସାଧାରଣତଃ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଚୟନକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଥାଏ ।
୬. ନିୟାମକ ଅନୁମୋଦନ: ସ୍ଥାନୀୟ ବିଲଡିଂ କୋଡ୍ ଏବଂ ନିୟମାବଳୀ ଅନୁପାଳନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା
୭. ବିଶେଷଜ୍ଞ ପରାମର୍ଶ: ନିର୍ମାଣ ସ୍ଥଳର ଅନନ୍ୟ ସ୍ଥିତି ଆଧାରରେ ଭୂ-ବୈଷୟିକ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଏବଂ ଫାଉଣ୍ଡେସନ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କଠାରୁ ପରାମର୍ଶ ନେବା ।
ଯେକୌଣସି ନିର୍ମାଣ ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ଅଗଭୀର ଏବଂ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ ବୁଝିବା ପ୍ରକୃତରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଥାଏ । ଅତ୍ୟଧିକ ଭାରୀ ନ ଥିବା ଏବଂ ଯେଉଁଠାରେ ପୃଷ୍ଠ ନିକଟରେ ମାଟି ମଜବୁତ ଅଛି ସେଠାରେ ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଭିତ୍ତିଭୂମି ଭଲ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ । ଅପରପକ୍ଷେ, ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ଭାରୀ ଭାର ଥିବା କୋଠା କିମ୍ବା ଯେଉଁଠାରେ ମାଟି ସେତେଟା ସ୍ଥିର ନୁହେଁ ସେହି ପରିସ୍ଥିତିଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ଆପଣଙ୍କର ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ମଜବୁତ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷିତ ଅଛି କି ନାହିଁ ତାହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ସଠିକ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ ପ୍ରକାର ଚୟନ କରିବା ହେଉଛି ପ୍ରଥମ ବଡ଼ ପଦକ୍ଷେପ ।
ମାଟିର ପ୍ରକାର ଏବଂ ଢାଞ୍ଚାରୁ ଭାର ଭଳି ପରିସ୍ଥିତି ଉପରେ ଆଧାର କରି ଏକ ଅଗଭୀର ଭିତ୍ତିଭୂମିର ସର୍ବାଧିକ ଗଭୀରତା ସାଧାରଣତଃ ୩ ମିଟର (ପ୍ରାୟ ୧୦ ଫୁଟ) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ସର୍ବନିମ୍ନ ଖନନ ସହିତ ସ୍ଥିର ସମର୍ଥନକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥାଏ ।
ଦୁଇଟି ପ୍ରାଥମିକ ପ୍ରକାରର ଅଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ହେଉଛି: ସ୍ପ୍ରେଡ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ, ଯାହା କୋଠାର ଭାରକୁ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିତରଣ କରେ ଏବଂ ଏଥିରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଏବଂ ଷ୍ଟ୍ରିପ୍ ଫୁଟିଙ୍ଗ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ; ଏବଂ ମ୍ୟାଟ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ୍, ଯାହାକୁ ଏକ ସମଗ୍ର ଢାଞ୍ଚାକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ପାଇଁ ଏକକ ବୃହଦ୍ ଫୁଟିଙ୍ଗ୍ ଭାବରେ ଡିଜାଇନ୍ କରାଯାଇଥାଏ ।
ଏକ ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନର ଗଭୀରତା ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ୨୦ ଫୁଟ ତଳକୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ୬୫ ଫୁଟ କିମ୍ବା ତା'ଠାରୁ ଅଧିକ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢ଼ିପାରେ । ଏହି ଗଭୀରତା ସ୍ଥିର ଉପମାଟି ସ୍ତର ବା ଭିତ୍ତିଭୂମିରେ ପହଞ୍ଚିଥାଏ, ଯାହା ଭାରୀ ଭାର ଏବଂ ଉଚ୍ଚ କୋଠାଗୁଡିକ ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଢାଞ୍ଚାଗତ ସମର୍ଥନ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ ।
ଗଭୀର ଫାଉଣ୍ଡେସନର ଏକ ସାଧାରଣ ଉଦାହରଣ ହେଉଛି ପାଇଲ୍ ଫାଉଣ୍ଡେସନ । ଏଗୁଡ଼ିକ କଂକ୍ରିଟ କିମ୍ବା ଇସ୍ପାତରେ ନିର୍ମିତ ଲମ୍ବା, ପତଳା ସ୍ତମ୍ଭ, ଯାହାକୁ ମାଟିର ଗଭୀର ସ୍ତର କିମ୍ବା ପଥରରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଡ୍ରିଲିଂ କିମ୍ବା ଡ୍ରାଇଭିଂ ଦ୍ୱାରା ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠର ଅଧିକ ଗଭୀରତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରବେଶ କରାଯାଏ ।
