ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ଅନୁପାତ କିପରି ଗଣନା କରାଯିବ?

ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ଅନୁପାତ କହିଲେ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ତିଆରି କରିବା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପଦାର୍ଥର ଅନୁପାତକୁ ବୁଝାଏ । ମିଶ୍ରଣରେ ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ଉପାଦାନ ହେଉଛି ସିମେଣ୍ଟ, ବାଲି ଏବଂ ବେଳେବେଳେ ଚୂନ କିମ୍ବା ଜିପ୍ସମ, ଯାହା ପ୍ଲାଷ୍ଟରର ପ୍ରକାର ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।

ସିଲିଂ ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପାଇଁ, ବ୍ୟବହୃତ ଏକ ସାଧାରଣ ଅନୁପାତ ହେଉଛି ୧ ଭାଗ ସିମେଣ୍ଟ ଏବଂ ୪ ଭାଗ ବାଲି, ଯାହାକୁ ପ୍ରାୟତଃ ୧:୪ ଭାବରେ ଦର୍ଶାଯାଏ । ବାହ୍ୟ ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପାଇଁ, ୧:୬ (୧ ଭାଗ ସିମେଣ୍ଟକୁ ୬ ଭାଗ ବାଲି) ପରି ସାମାନ୍ୟ ଭିନ୍ନ ଅନୁପାତ ପ୍ରାୟତଃ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ, କାରଣ ଏହା ବାହ୍ୟ ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ସହ୍ୟ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ । ଅନୁପାତକୁ ଆଡଜଷ୍ଟ କରିବା ପ୍ଲାଷ୍ଟରର କଠୋରତା, ସ୍ଥାୟୀତ୍ୱ ଏବଂ ସେଟ୍ କରିବାକୁ ଲାଗିଥିବା ସମୟକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ ।

ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପାଇଁ କେଉଁ ସାମଗ୍ରୀଗୁଡ଼ିକ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ?

ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ, ଆପଣ କେତୋଟି ପ୍ରମୁଖ ସାମଗ୍ରୀ ବା ଉପାଦାନ ଆବଶ୍ୟକ କରିବେ:

୧. ସିମେଣ୍ଟ

ଏହା ପ୍ଲାଷ୍ଟରରେ ବାଇଣ୍ଡର ଭଳି କାମ କରେ । ପ୍ଲାଷ୍ଟରରେ କେତେ ପରିମାଣର ସିମେଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାର ହେବ ତାହା ଆଚ୍ଛାଦିତ ହେବାକୁ ଥିବା ଅଞ୍ଚଳ ଏବଂ ମୋଟେଇ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।

୨. ବାଲି

ମିଶ୍ରଣରେ ସ୍ଥୁଳତା ଏବଂ ଶକ୍ତି ଯୋଗ କରିଥାଏ । ପ୍ଲାଷ୍ଟରକୁ ସଂକୁଚିତ ହେବା ଏବଂ ଫାଟିବାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ପରିଷ୍କାର ଏବଂ ମୋଟା ବାଲି ବ୍ୟବହାର କରିବା ଜରୁରୀ ।

୩. ପାଣି

ସିମେଣ୍ଟ ଏବଂ ବାଲିକୁ ମିଶାଇବା ପାଇଁ ପାଣି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ଯାହା ପ୍ଲାଷ୍ଟରକୁ ପରିଚାଳନାଯୋଗ୍ୟ ଏବଂ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମ କରିଥାଏ ।

୪. ଚୂନ

ଏହା ଇଚ୍ଛାଧୀନ, କିନ୍ତୁ ଏହା ପ୍ଲାଷ୍ଟରର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ଷମତା ଏବଂ ସଂଲଗ୍ନତା ସାମର୍ଥ୍ୟରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିପାରେ ।

୫. ଜିପସମ୍

ଏହା ମଧ୍ୟ ଇଚ୍ଛାଧୀନ, ଏହା ସେଟିଂ ସମୟକୁ ଉନ୍ନତ କରିବା ସହ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଶୁଖିବା ପରେ ତାହାର କଠିନତା ବା ଟାଣପଣକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ ।

ଉପରୋକ୍ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାମଗ୍ରୀ ପ୍ଲାଷ୍ଟରର କାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଏବଂ ଫିନିଶ୍ ରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିର୍ବାହ କରିଥାଏ । ପ୍ରକଳ୍ପ ପାଇଁ ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପରିମାଣ ଗଣନା ସଠିକ ବୋଲି ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଏହି ପଦାର୍ଥଗୁଡ଼ିକୁ ସଠିକ୍ ଭାବେ ଚିହ୍ନଟ କରିବା ଏବଂ ଅନୁପାତ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ଏକ ଅପରିହାର୍ଯ୍ୟ ପଦକ୍ଷେପ ହୋଇଥାଏ ।

ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପାଇଁ ସିମେଣ୍ଟ ଓ ବାଲିର ଅନୁପାତ ଗଣନା

ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପାଇଁ ସିମେଣ୍ଟ-ବାଲି ଅନୁପାତ ଗଣନା କରିବାକୁ, ଆପଣଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଆସ୍ତରଣର ମୋଟାପଣ ଏବଂ ଆପଣ ଆଚ୍ଛାଦିତ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଥିବା କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ବିଷୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପଡିବ । ଅନୁସରଣ କରିବାକୁ ଏଠାରେ ଏକ ସରଳ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯାଇଛି:

1. କ୍ଷେତ୍ରର ମାପ କରନ୍ତୁ

ପ୍ଲାଷ୍ଟର ହେବାକୁ ଥିବା ସମୁଦାୟ କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଗଣନା କରନ୍ତୁ (ବର୍ଗ ମିଟର କିମ୍ବା ବର୍ଗଫୁଟରେ)।

୨. ମୋଟେଇ ବିଷୟରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଅନ୍ତୁ

ପ୍ଲାଷ୍ଟରର ସାଧାରଣ ମୋଟାପଣ ୧୨ ମିମିରୁ ୧୫ ମିମି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।

3. ଅନୁପାତ ଚୟନ କରନ୍ତୁ

ସିଲିଂ ପାଇଁ, ସିଲିଂ ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ଅନୁପାତ ସାଧାରଣତଃ ୧:୪ (ସିମେଣ୍ଟକୁ ବାଲି) ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ, ଯେତେବେଳେ କି ବାହ୍ୟ ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପାଇଁ ପସନ୍ଦଯୋଗ୍ୟ ଅନୁପାତ ୧:୬ ଅଟେ ।

4. ଆୟତନ ଗଣନା କରନ୍ତୁ

ଏହି ସୂତ୍ର ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ:

ଭଲ୍ୟୁମ = କ୍ଷେତ୍ରଫଳ x ମୋଟେଇ; ଆବଶ୍ୟକ ପ୍ଲାଷ୍ଟରର ପରିମାଣ ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ପାଇଁ ।

ତା'ପରେ, ଆପଣଙ୍କ ଚୟନିତ ଅନୁପାତ ଆଧାରରେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ଉପାଦାନର ଭଲ୍ୟୁମ ବା ଆୟତନ ପାଇବା ପାଇଁ ଅନୁପାତ ଅଂଶଗୁଡିକର ଯୋଗଫଳ ଦ୍ୱାରା ସମୁଦାୟ ଆୟତନକୁ ବିଭକ୍ତ କରନ୍ତୁ । ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଯଦି ଅନୁପାତ ୧:୪ ହୋଇଥାଏ, ତେବେ ଯୋଗଫଳ ୫ ଅଟେ। ପ୍ରତି ଅଂଶର ଆବଶ୍ୟକ ପରିମାଣ ଖୋଜିବାକୁ ସମୁଦାୟ ଆୟତନକୁ ୫ରେ ଭାଗ କରନ୍ତୁ ।

ଏହି ପଦକ୍ଷେପଗୁଡିକ ଅନୁସରଣ କରି, ଆପଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିପାରିବେ ଯେ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ଲାଷ୍ଟରିଂ ପରିମାଣ ଗଣନା ସଠିକ୍ ଅଟେ ଏବଂ ସଠିକ୍ ପରିମାଣର ସାମଗ୍ରୀ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି ।

ବିଭିନ୍ନ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ମିଶ୍ରଣ ଅନୁପାତରେ ସିମେଣ୍ଟ, ବାଲି ଏବଂ ଜଳର ପରିମାଣ

ଆବଶ୍ୟକୀୟ ସିମେଣ୍ଟ, ବାଲି ଏବଂ ଜଳର ପରିମାଣ ଇଚ୍ଛିତ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ମିଶ୍ରଣ ଅନୁପାତ ଏବଂ ଆଚ୍ଛାଦିତ ହେବାକୁ ଥିବା କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରି ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ । ସାଧାରଣ ସିମେଣ୍ଟ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ଅନୁପାତ ପାଇଁ ଏଠାରେ କିଛି ମାର୍ଗଦର୍ଶିକା ଦିଆଯାଇଛି:

୧. ୧:୪ ଅନୁପାତ (ସିମେଣ୍ଟ:ବାଲି): ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ କାନ୍ଥ ଏବଂ ସିଲିଂ ପାଇଁ ଆଦର୍ଶ । ସିମେଣ୍ଟର ପ୍ରତି ୧ ଭାଗ ପାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ୪ ଭାଗ ବାଲି ଦରକାର ହେବ ।

୨. ୧:୬ ଅନୁପାତ (ସିମେଣ୍ଟ:ବାଲି): କମ୍ ଆର୍ଦ୍ରତାପ୍ରବଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ କାନ୍ଥ ପଲସ୍ତରା ଭଳି କମ୍ ଶକ୍ତି ଆବଶ୍ୟକ କରୁତିବା କାମରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।

ପାଣିକୁ ଏକ ସ୍ଥିର ଅନୁପାତରେ ମିଶାଯାଇ ନ ଥାଏ, ବରଂ ତାହାକୁ ଆଶାନୁରୂପ ଗାଢ଼ାପଣ ପ୍ରାପ୍ତ ହେବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଧିରେ ଧିରେ ଯୋଗ କରାଯାଇଥାଏ । ଏପରି ମିଶ୍ରଣ ତିଆରି କରାଯିବାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯିବ ଉଚିତ ଯାହା ଅତ୍ୟଧିକ ଟାଣ ହୋଇ ନ ଥିବ କି ଅତ୍ୟଧିକ ପାଣିଆ ହୋଇ ନ ଥିବ ।

ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ୧୨ ମିଲିମିଟର ମୋଟାପଣର ୧:୪ ଅନୁପାତ ପ୍ଲାଷ୍ଟର ସହିତ ୧୦୦ ବର୍ଗ ଫୁଟକୁ ଆଚ୍ଛାଦନ କରିବାକୁ, ଆପଣଙ୍କୁ ସାଧାରଣତଃ ଆବଶ୍ୟକ ହେବ:

ସିମେଣ୍ଟ: ପାଖାପାଖି ୨୨୦ କେଜି

ବାଲି: ପାଖାପାଖି ୦.୯୮ ଘନ ମିଟର

ଜଳ: ଏକ ପରିବର୍ତ୍ତନଶୀଳ ପରିମାଣ, ମିଶ୍ରଣର ଗାଢ଼ାପଣକୁ ଆବଶ୍ୟକତା ଆଧାରରେ ଆଡଜଷ୍ଟ କରାଯାଏ ।