Share:
Share:
କଂକ୍ରିଟ୍ ପୃଥିବୀର ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ଭାବେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ନିର୍ମାଣ ସାମଗ୍ରୀ ଅଟେ । ସାଇଡ୍ୱାକ୍ରୁ ଏବଂ ଡ୍ରାଇଭ୍ୱେରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସୁଉଚ୍ଚ ଅଟ୍ଟାଳିକା ଓ ସେତୁଗୁଡ଼ିକର ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ହେଲେ, ଅନ୍ୟ ଯେକୌଣସି ସାମଗ୍ରୀ ଭଳି କଂକ୍ରିଟ୍ରେ ମଧ୍ୟ ଫାଟ ଦେଖାଦେଇପାରେ । ବାସ୍ତବପକ୍ଷେ, ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି ହେବା କଂକ୍ରିଟ୍ ଢାଞ୍ଚାର ଏକ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ ଗୁଣଧର୍ମ ଅଟେ । ଫାଟ ବିଭିନ୍ନ କାରଣରୁ ଦେଖାଦେଇପାରେ ଏବଂ ତାହାର ଗୁରୁତ୍ୱର ମାତ୍ରା ମଧ୍ୟ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ ।
କଂକ୍ରିଟ୍ରେ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଧରଣର ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ:
ଏ ପ୍ରକାର ଫାଟ କଂକ୍ରିଟ୍ ଢାଞ୍ଚାର ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି କୌଣସି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରି ନ ଥାଏ । ଏଗୁଡ଼ିକ ସାଧାରଣତଃ କେଶ ଭଳି ସରୁ ଫାଟ ହୋଇଥାଏ । କଂକ୍ରିଟ୍ର ପ୍ରାକୃତିକ ଶୁଖିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା, ତାପମାତ୍ରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କିମ୍ବା ଛୋଟମୋଟ ଚାପ କାରଣରୁ ଏହି ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ । ତଥାପି, କଂକ୍ରିଟ୍ ଢାଞ୍ଚାର ସାମଗ୍ରିକ କାର୍ଯ୍ୟକୁଶଳତା ପାଇଁ ଏହି ଧରଣର ଫାଟଗୁଡ଼ିକ ମରାମତି ଆବଶ୍ୟକ କରିଥାଏ ।
ଷ୍ଟ୍ରକ୍ଚରାଲ୍ ଫାଟଗୁଡ଼ିକ ଅଧିକ ଗୁରୁତର ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସେଥିପ୍ରତି ତୁରନ୍ତ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏ ଧରଣର ଫାଟଗୁଡ଼ିକ କଂକ୍ରିଟ୍ ଢାଞ୍ଚାର ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ଏବଂ ତତ୍ପରତା ସହିତ ତାହାର ସମାଧାନ କରା ନ ଗଲେ ଢାଞ୍ଚା ଭୁଷୁଡ଼ିଯାଇପାରେ । କଂକ୍ରିଟ୍ରେ ସାତଟି ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରକାର ଫାଟ ରହିଥାଏ, ଯାହାକୁ ଆମେ ବିଶଦ ଭାବେ ଆଲୋଚନା କରିବା ।
କଂକ୍ରିଟ୍ର ପୃଷ୍ଠଭାଗରେ ବୁଢ଼ିଆଣୀ ଜାଲ ଭଳି ସରୁ, ଅଗଭୀର ଫାଟଗୁଡ଼ିକୁ କ୍ରେଜିଂ ଫାଟ କୁହାଯାଏ । କିଓରିଂର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କଂକ୍ରିଟ୍ ପୃଷ୍ଠଭାଗରୁ ଦ୍ରୁତଗତିରେ ଆର୍ଦ୍ରତା ଶୁଖିଯିବା କାରଣରୁ ଏପରି ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ । ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା, ସ୍ୱଳ୍ପ ଆର୍ଦ୍ରତା ଏବଂ ପବନ ଓ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣର ସଂସ୍ପର୍ଶ କାରଣରୁ ଏହା ଘଟିପାରେ । କଂକ୍ରିଟ୍ର କ୍ରେଜିଂକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟଜନିତ ସମସ୍ୟା ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହା କଂକ୍ରିଟ୍ର ଢାଞ୍ଚାଗତ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରି ନ ଥାଏ ।
ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, କ୍ରଷ୍ଟିଂ ଫାଟଗୁଡ଼ିକ କ୍ରେଜିଂ କ୍ରାକ୍ ତୁଳନାରେ ଅଧିକ ଗଭୀର ଏବଂ ପ୍ରଶସ୍ତ ହୋଇଥାଏ । କଂକ୍ରିଟ୍ର ପୃଷ୍ଠଭାଗ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ଶୁଖିଯିବା କାରଣରୁ ଏପରି ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ । ଏହାଫଳରେ କଂକ୍ରିଟ୍ ମଧ୍ୟରେ ଆର୍ଦ୍ରତା ଫସି ରହିଯାଏ ଓ ପୃଷ୍ଠଭାଗଟି କଠିନ ହୋଇଯାଏ । ପରେ, ଏହି ଆର୍ଦ୍ରତା ବାହାରକୁ ବାହାରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା କଂକ୍ରିଟ୍ରେ ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ । କଂକ୍ରିଟ୍ର ଓଭରୱାର୍କିଂ କରାଯିବା, ତାହାକୁ ଭଲ ଭାବେ କିଓରିଂ କରା ନ ଯିବା ଏବଂ ମିଶ୍ରଣରେ ଅତ୍ୟଧିକ ପାଣି ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା କାରଣରୁ କ୍ରଷ୍ଟିଂ ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ ।
୩) ସେଟ୍ଲିଂ ଫାଟ
ତାପମାତ୍ରା ଏବଂ ଆର୍ଦ୍ରତାର ସ୍ତର ପରିବର୍ତ୍ତନ କାରଣରୁ କଂକ୍ରିଟ୍ର ପ୍ରସାରଣ ଓ ସଙ୍କୁଚନ ଘଟିବା ଯୋଗୁଁ ପ୍ରସାରଣଜନିତ ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ । ଏ ଧରଣର ଫାଟଗୁଡ଼ିକ କଂକ୍ରିଟ୍ ପୃଷ୍ଠଭାଗରେ ଗୋଟିଏ ପାର୍ଶ୍ୱରୁ ଅନ୍ୟ ପାର୍ଶ୍ୱକୁ ବ୍ୟାପ୍ତ ହୋଇଥିବା ସରଳ ରେଖା ଭଳି ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରସାରଣଜନିତ ଫାଟର ଅନେକ କାରଣ ରହିଥାଏ, ଯେପରିକି: ପାଣିପାଗରେ ଅତ୍ୟଧିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବଂ ଅନୁପଯୁକ୍ତ ଯୋଡ଼େଇ । ତାପମାତ୍ରାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିବା କାରଣରୁ ଦେଖାଦେଉଥିବା ଫାଟଗୁଡ଼ିକୁ ସାଧାରଣତଃ ଥର୍ମାଲ୍ ଫାଟ କୁହାଯାଇଥାଏ । ଯଦିଓ ଏହା ଢାଞ୍ଚା ପାଇଁ ଏକ ଚିନ୍ତାର କାରଣ ସାଜି ନ ଥାଏ କିନ୍ତୁ ପ୍ରସାରଣଜନିତ ଫାଟ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ପାଣି କଂକ୍ରିଟ୍ ମଧ୍ୟକୁ ଭେଦିପାରେ, ଯାହା କାରଣରୁ ଅନ୍ୟ ଧରଣର ଫାଟ ଓ କ୍ଷତି ଦେଖାଦେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଥାଏ । ଉପଯୁକ୍ତ ସ୍ଥାପନ କୌଶଳ ଏବଂ ଏକ୍ସପାନ୍ସନ୍ ଜଏଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ଏପରି ଫାଟଗୁଡ଼ିକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରାଯାଇପାରିବ ।
ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ପଢ଼ନ୍ତୁ: କଂକ୍ରିଟ୍ର କିଓରିଂ କିପରି କରିବେ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର କିଓରିଂ ପଦ୍ଧତି
ଅତଏବ, ଅନେକ କାରଣ ଯୋଗୁଁ କଂକ୍ରିଟ୍ରେ ଫାଟ ଦେଖାଦେଇଥାଏ । ଏହା ଉଭୟ ଷ୍ଟ୍ରକ୍ଚରାଲ୍ ଏବଂ ଅଣ-ଷ୍ଟ୍ରକ୍ଚରାଲ୍ ହୋଇଥାଏ । କେତେକ ପ୍ରକାର କଂକ୍ରିଟ୍ ଫାଟ ଚିନ୍ତାର ବଡ଼ କାରଣ ହୋଇ ନ ଥିବା ବେଳେ, ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଫାଟଗୁଡ଼ିକ ବିପଜ୍ଜନକ ହୋଇପାରେ ଏବଂ କଂକ୍ରିଟ୍ ଓ ସମୀପବର୍ତ୍ତୀ ଢାଞ୍ଚାଗୁଡ଼ିକର ଅଖଣ୍ଡତା ପ୍ରତି ବିପଦ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ । ସାଇଟ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଭାବେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯିବା, ସଠିକ୍ ମିଶ୍ରଣ ଡିଜାଇନ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଏବଂ ସ୍ଥାପନ ଓ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣର ସର୍ବୋତ୍ତମ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ଫାଟକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ ।
ପୂର୍ବରୁ ଫାଟ ରହିଥିଲେ, ତତ୍ପରତା ସହିତ ତାହାର ପ୍ରତିକାର କରିବା ଜରୁରୀ ଅଟେ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଅଧିକ କ୍ଷତିକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ ଓ ନିରାପତ୍ତାକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇପାରିବ । ବିଶେଷ ଭାବେ ସଙ୍କୁଚନଜନିତ ଫାଟକୁ ଏଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଅଧିକ ଉପଦେଶ ପାଇବା ନିମନ୍ତେ, କଂକ୍ରିଟ୍ରେ ସଙ୍କୁଚନଜନିତ ଫାଟକୁ ଏଡ଼ାଇବା ସମ୍ପର୍କରେ ଏହି ଭିଡିଓକୁ ଦେଖନ୍ତୁ ।
